زمانی که حرف از جراحی بینی به میان می آید تصور اکثر افراد به طرف جراحی زیبایی می رود در صورتی که تنها کاربرد آن در زمینه زیبایی نبوده و این عمل جراحی در بسیاری از موارد برای بهبود عملکرد بینی نیز مورد استفاده قرار می گیرد؛ جراحان بینی به کرات با افرادی مواجه می شوند که با ظاهر بینی خود هیچ مشکلی نداشته و تنها خواستار رفع مشکلاتی که در عملکرد صحیح بینی شان اختلال ایجاد کرده است می باشند. یکی از شایع ترین این مشکلات انحراف تیغه میانی بینی یا همان سپتوم می باشد که می توان با انجام جراحی انحراف بینی آن را درمان کرد.
انحراف بینی چیست؟
قبل از پرداختن به جراحی انحراف بینی باید بدانیم اصلا انحراف بینی چیست و به چه دلیل به وجود می آید؟ انحراف دماغ در واقع اختلالی است که در اثر جابجا شدن دیواره نازکی که میان دو سوراخ بینی قرار داشته و در اصطلاح سپتوم نامیده می شود بروز می نماید. هنگامی که سپتوم به میزان زیادی به یک طرف کج و مایل گردد یکی از سوراخ های بینی از دیگری بزرگ تر شده و بینی با توجه به میزان این انحراف ممکن است گرفته شده، جریان هوا در آن کاهش یافته و فرد دچار مشکلات تنفسی گردد. همچنین در صورت کج بودن سپتوم ممکن است تخلیه بینی با اختلال مواجه شود که این امر میزان آبریزش در پشت بینی و عفونت را افزایش می دهد. از جمله شایع ترین دلایل انحراف بینی می توان به وراثت و ژنتیک اشاره نمود.
مشکل انحراف بینی تنها با عمل جراحی که سپتوپلاستی نامیده می شود قابل درمان است. پزشک در این جراحی درمانی با استفاده از تکنیک های خاصی اقدام به صاف نمودن تیغه منحرف شده بینی می کند که این امر منجر به بازتر شدن راه جریان هوا و در نتیجه تنفس راحت تر فرد می شود. افراد باید توجه داشته باشند که این جراحی هیچگونه تغییری در ظاهر بینی ایجاد نکرده و تنها هدف از انجام آن، رفع مشکلات موجود در عملکرد بینی می باشد.
چه عواملی باعث به وجود آمدن انحراف بینی می شوند؟
انحراف بینی یک مشکل رایج است و حدود 80 درصد افراد درجاتی از انحراف بینی را دارند اما همیشه نیاز به درمان ندارد. انحراف بینی می تواند در اثر عوامل مختلفی ایجاد شود، از جمله:
1. عوامل مادرزادی
انحراف بینی می تواند در اثر نقص مادرزادی در هنگام تولد ایجاد شود.
2. آسیب دیدگی
ضربه به بینی، مانند تصادف رانندگی، زمین خوردن، یا درگیری ورزشی، می تواند باعث انحراف بینی شود.
3. رشد نامتقارن
رشد نامتقارن سپتوم بینی می تواند باعث انحراف آن شود.
4. بیماری های خاص
برخی بیماری ها مانند بیماری های التهابی مزمن مانند آلرژی و فیبروز کیستیک می تواند باعث انحراف بینی شود.
5. عوامل ژنتیکی
سابقه خانوادگی انحراف بینی می تواند احتمال ابتلا به این مشکل را افزایش دهد.
درمان انحراف بینی به شدت علائم و مشکلات ناشی از آن بستگی دارد، امادر موارد خفیف، درمان با داروهای ضد احتقان و اسپری های استروئیدی می تواند مفید باشد.
در موارد شدیدتر، ممکن است نیاز به عمل جراحی برای اصلاح انحراف بینی باشد.
علائم انحراف تیغه بینی چیست؟
انحراف بینی از آن دسته مشکلات و بیماری هایی نیست که بتوانید به راحتی با بروز علائم و نشانه ها، ابتلای خود به آن را تشخیص داده و برای درمان اقدام کنید. بسیاری از افراد به انحراف بینی دچار هستند ولی نشانه و علامت خاصی ندارند و هیچ اطلاعی نادرند که به سپتوم انحرافی مبتلا هستند. نشانه های سپتوم انحرافی تنها زمانی که انحراف بینی شما بسیار شدید باشد ، بروز خواهند کرد و درصورتی که میزان انحراف بینی شما کم تا متوسط باشد ، نشانه خاصی را مشاهده نخواهید کرد. اگر سپتوم بینی تان به شدت انحراف داشته باشد، شایع ترین علامت آن که بروز مشکل تنفس از طریق بینی است به وجود خواهد آمد که معمولاً در یک سمت بدتر از سمت دیگر است. البته برخی از افراد ممکن است یک یا چند مورد از عوامل زیر را هم تجربه کنند :
- کیپ و بسته شدن بینی که ممکن است یک یا هر دو سمت بینی درگیر آن شوند.
- خونریزی های مکرر و مداوم
- سردرد
- درد در قسمت های مختلف صورت
- خواب نا آرام یا خر و پف در زمان استراحت
مزایای جراحی انحراف بینی چیست؟
از جمله مزایایی که این عمل جراحی دارد می توان به موارد ذیل اشاره کرد:
- کیفیت بهتر خواب : این عمل جراحی علاوه بر بهبود تنفس در بیداری موجب از بین بردن آپنه خواب و خروپف در طول شب می شود و به طور کلی خواب بهتری را برای بیمار به ارمغان می آورد.
- بهبود تنفس : با باز شدن راه تنفس بدیهی است که نفس کشیدن فرد راحت تر و به طور کامل انجام می شود.
- بهبود حس بویایی : برخی از بیماران به دلیل منحرف بودن سپتوم دچار فقدان حس چشایی و بویایی می شوند که احتمال بازگشت این حواس با عمل جراحی انحراف بینی در بابل بسیار بالا می باشد.
- عفونت سینوسی کمتر : باز شدن مجرای بینی موجب می شود تا مخاط به طور عادی از سینوس ها تخلیه شوند.
نمونه درمانی دکتر علی توسلی بهترین جراح بینی بابل
چگونه متوجه انحراف بینی خود شویم؟
یکی از متداول ترین سوالاتی که در خصوص انحراف تیغه میانی بینی و منحرف بودن بینی پرسیده می شود این است که چگونه متوجه شویم بینی ما انحراف دارد. در صورتی که از ویژگی ها و موارد زیر برخوردار بودید می توانید این احتمال را بدهید که بینی شما دارای انحراف است و نیاز به انجام جراحی انحراف بینی دارید. اما به یاد داشته باشید که برای تشخیص نهایی بهتر است به یک جراح بینی خبره و مجرب مراجعه کنید چرا که چنین پزشکی ابتدا بینی شما را معاینه کرده و بعد از تشخیص قطعی عمل جراحی را پیشنهاد می دهد و چنانچه شما به این مشکل دچار نباشید شما را از انجام این فرایند منع می کند. این علائم و مشخصات عبارت اند از:
- خونریزی های پی در پی از بینی
- به وجود آمدن ترشحات زیاد در پشت گلو و حلق
- بروز اختلال در تنفس فرد
- ایجاد مشکل در سینوس ها
- خروپف کردن در زمان خواب
پزشک چگونه انحراف را تشخیص می دهد؟
تشخیص انحراف دماغ عموما در صورتی که توسط یک پزشک مجرب و متبحر صورت پذیرد از طریق یک معاینه ساده و به کمک آندوسکوپ امکان پذیر می باشد. آندوسکوپ به پزشک کمک می کند تا تیغه میانی بینی یا همان سپتوم را با دقت مورد بررسی و ارزیابی قرار دهد و به سهولت بتواند انحراف سپتوم را تشخیص دهد. البته در برخی از موارد این امکان وجود داشته باشد که انحراف طی معاینات اولیه به درستی تشخیص داده نشود و نیاز باشد برای تشخیص قطعی و نهایی از تصاویر سی تی اسکن استفاده کرد که در چنین مواردی پزشک برای شما عکس برداری از صورت با استفاده از سی تی اسکن را تجویز می کند.
تفاوت کجی و انحراف بینی از زبان دکتر علی توسلی
عوارض جراحی انحراف بینی
یکی از متعدد ترین سوالاتی که در این زمینه افراد به دلیل ترس از تیغ جراحی از پزشک خود میپرسند این است که عوارض انجام این عمل چه چیزی است؟ در پاسخ به این سوال باید بگویم در صورتی که این فرایند توسط پزشکی متبحر صورت پذیرد احتمال بروز عارضه جانبی مانند هماتوم ، عفونت ، خونریزی شدید ، کج باقی ماندن بینی و غیره به صفر می رسد. اما به طور کل افراد با مشکلاتی از قبیل درد ، کبودی و تورم رو به رو خواهند شد که این موارد طبیعی بوده و جزو عوارض جانبی تمامی عمل های جراحی محسوب می گردد و نباید در رابطه با ان ها نگران شد چرا که به مرور زمان به خودی خود از بین می روند.
چگونه تشخیص دهیم که سپتوم انحرافی داریم؟
همان طور که بالاتر اشاره شد ، برخی بیماران تا زمانی که توسط پزشک متخصص معاینه نشوند ، متوجه نخواهند شد که انحراف بینی دارند. چون تا زمانی که انحراف بینی شما شدید نباشد ، علائم ظاهری خاصی نخواهید داشت .به همین دلیل پیشنهاد می شود تا برای تشخیص انحراف تیغه بینی خود به پزشک مراجعه کنید تا او با استفاده از ابزار ها و تکیک های خاص ، در این مورد تصمیم بگیرد. اما در اینجا یک سری راه های خانگی برای تشخیص انحراف شدید بینی ارائه می شود.
- می توانید سر خود را به عقب ببرید و به آینه نگاه کنید یا با دوربین از قسمت زیرین بینی خود عکس بگیرید تا در صورت انحراف شدید ، در عکس یا آینه متوجه ناهمواری سوراخ های بینی خود شوید.
- یکی دیگر از راه هایی که می توانید برای تشخیص انحراف بینی خود بکار گیرید، این است که با یک انگشت ، یک سمت بینی خود را گرفته و سعی کنید نفس بکشید. این کار را برای طرف دیگر بینی خود تکرار کنید. به این شکل متوجه جریان هوا ، بسته یا باز بودن سوراخ بینی خود خواهید شد. در صورتی که برای تنفس از یکی از سوراخ های بینی خود مشکل داشتید ، احتمال اینکه سپتوم انحرافی داشته باشید ، بالاست.
چرا انحراف بینی باعث خشکی دهان می شود ؟
در این بخش توضیح می دهیم که چرا انحراف بینی می تواند باعث خشکی دهان شود :
انسداد مسیرهای هوایی بینی : انحراف بینی منجر به انسداد یک یا هر دو حفره بینی می شود. این انسداد تنفس از طریق بینی را دشوار می کند. وقتی تنفس مشکل شود، فرد مجبور به نفس کشیدن از طریق دهان شده که اینکار به طور مداوم ، خشکی دهان را به همراه خواهد داشت ؛ زیرا هوا مستقیماً وارد دهان شده و مخاط دهان را خشک می کند.
کاهش تولید بزاق : تنفس دهانی می تواند میزان تولید بزاق را کاهش دهد. بزاق نقش مهمی در مرطوب نگه داشتن دهان و تسهیل فرآیند هضم اولیه دارد. کاهش تولید بزاق خشکی دهان و مشکلات مرتبط با آن را به همراه خواهد داشت.
افزایش خروپف و آپنه خواب : انحراف بینی باعث افزایش خروپف و آپنه خواب ( وقفه های تنفسی در حین خواب) می شود. این مشکلات ، تنفس دهانی را تشدید و منجر به خشکی دهان در شبانه روز می شود.
التهاب و تحریک مخاط : انسداد مزمن بینی می تواند منجر به التهاب و تحریک مخاط بینی و حلق شود. که خشکی دهان پس از آن ایجاد خواهد شد.
بین انحراف بینی و سردرد چه ارتباطی وجود دارد؟
انحراف بینی یکی از عوامل تأثیرگذار بر بروز سردردهای مزمن و ناراحت کننده است که بسیاری از افراد تجربه می‌کنند. انحراف تیغه بینی به معنای انحراف و جابه‌جایی تیغه میانی بینی به سمت چپ یا راست است که می‌تواند باعث باریک شدن مجاری تنفسی شود. این وضعیت اغلب منجر به مشکلاتی در تنفس می‌شود و فشار بیشتری را بر سینوس‌ها وارد می‌کند.
این فشار اضافی می‌تواند به تحریک اعصاب حساس سینوس‌ها منجر شود و در نتیجه ، سردردهایی شدید و گاهی مداوم ایجاد کند. علاوه بر این ، افرادی که انحراف بینی دارند، بیشتر دچار مشکلاتی مانند گرفتگی بینی و تنفس از طریق دهان می‌شوند که خود عاملی برای سردردهای ناشی از کاهش اکسیژن در بدن است. بنابراین ، انحراف بینی نه‌تنها بر تنفس، بلکه بر کیفیت زندگی افراد به‌طور مستقیم تأثیر می‌گذارد و به مرور زمان می‌تواند به درد و ناراحتی‌های بیشتری ، به ویژه در ناحیه سر و صورت ، منجر شود.
ارتباط انحراف تیغه بینی و سینوزیت
انحراف تیغه بینی یکی از عواملی است که به شکل قابل توجهی احتمال ابتلا به سینوزیت را افزایش می‌دهد. انحراف در تیغه میانی بینی باعث می‌شود مسیرهای هوایی مسدود شده و جریان طبیعی هوای ورودی به سینوس‌ها مختل شود. این انسداد و محدودیت در مجاری تنفسی ، زمینه‌ای مناسب برای تجمع و تکثیر باکتری‌ها و عوامل عفونی در سینوس‌ها فراهم می‌کند و در نتیجه ، فرد مستعد التهاب و عفونت سینوس‌ها یا همان سینوزیت می‌شود.
علاوه بر این ، انحراف تیغه بینی منجر به اختلال در تخلیه مخاط‌های سینوسی می‌شود و این موضوع به‌مرور زمان باعث پر شدن سینوس‌ها از مایع و ایجاد فشار بر بافت‌های اطراف می‌شود. این شرایط باعث بروز علائمی چون درد و فشار در نواحی مختلف صورت، سردردهای سینوسی و حتی تب و کاهش انرژی می‌شود. به همین دلیل ، اصلاح انحراف تیغه بینی می‌تواند تا حد زیادی از تکرار سینوزیت جلوگیری کرده و به بهبود کیفیت تنفس و سلامتی کلی فرد کمک کند.
نتیجه‌گیری
خشکی دهان یکی از عوارض شایع انحراف بینی است که ناشی از تنفس دهانی مداوم و کاهش تولید بزاق می باشد. برای مدیریت این مشکل، افراد می توانند از مرطوب‌کننده های دهان استفاده کنند. در موارد شدید ترمشاوره با یک متخصص گوش، حلق و بینی (ENT) و در نظر گرفتن گزینه های درمانی مانند جراحی اصلاحی (سپتوپلاستی) کمک کننده است.
سوالات متداول
- جراحی انحراف بینی یا سپتوپلاستی چقدر زمان می برد؟
در طی سپتوپلاستی یا جراحی انحراف بینی ، پزشک متخصص به اصلاح انحراف و ناهنجاری های تیغه بینی شما می پردازد . بنا به تشخیص پزشک و ساختار بینی هر فرد ، می تواند شامل اضافه و یا حذف کردن غضروف و استخوان باشد .به طور معمول، جراحی سپتوپلاستی یک روش سرپایی است و بین 30 تا 90 دقیقه زمان بر است. البته باید دقت داشته باشید که بسته به اینکه آیا جراحی دیگری همراه با عمل دیگری انجام می شود یا خیر ، عمق تغییرات و اصلاحات مورد نیاز و فاکتوری های دیگر ، می تواند از فردی به فرد دیگر متفاوت باشد.
